Marian Izdebnik
Niezwykła uroczystość miała miejsce 2 maja br. roku w Chicago w Konsulacie Rzeczypospolitej Polskiej. Z okazji obchodów Konstytucji 3 maja zebrali się specjalnie zaproszeni na tę uroczystość goście, żeby uczcić to tak ważne w dziejach historii Polski wydarzenie.
Pierwsza w Europie, druga w świecie po Stanach Zjednoczonych Konstytucja 3 maja miała na celu zmianę ustroju państwa polskiego. Została zaprojektowana w celu zmiany charakteru państwa na monarchię dziedziczną, ograniczenia znacząco demokracji szlacheckiej, odbierając prawo głosu i decyzji w sprawach państwa szlachcie nieposiadającej ziemi (gołocie), wprowadziła częściowe zrównanie praw osobistych mieszczan i szlachty oraz stawiała chłopów pod ochroną państwa, w ten sposób łagodząc nadużycia pańszczyzny. Konstytucja formalnie zniosła liberum veto. Według niektórych twórców, Ignacego Potockiego i Hugo Kołłątaja, Konstytucja 3 maja była „ostatnią wolą i testamentem gasnącej Ojczyzny”. Stanowiła próbę ratowania Polski i wolności jej obywateli.
Dzień przed 233. rocznicą Konstytucji 3 maja, w czwartkowe popołudnie w Konsulacie RP znalazła się między innymi grupa specjalnych gości – pięciu byłych członków NSZZ „Solidarność”, którzy decyzją prezydenta Andrzeja Dudy zostali odznaczeni Krzyżem Wolności i Solidarności. Ceremonii udekorowania w imieniu prezydenta dokonał konsul generalny dr Paweł Zyzak.
Wymieniając w kolejności alfabetycznej, odznaczono: Stefana Bemę, Tomasza Józefa Dąbrowskiego, Piotra Jana Hałaczkiewicza, Arkadiusza Pyzia i Janusza Henryka Warchałowskiego.
Kilka miesięcy temu czytelnicy Gwiazdy Polarnej mieli okazję zapoznać się ze wspomnieniami Piotra Hałaczkiewicza przybliżającymi nam wszystkim jego doświadczenia i przeżycia z okresu internowania w ośrodkach odosobnienia w Warszawie-Białołęce, Jaworzu i Darłówku. Na stronie Instytutu Pamięci Narodowej można znaleźć biogram Piotra, który jest związany z naszym pismem i jest honorowym członkiem Zrzeszenia Polish Heritage of Necedah w Wisconsin:
„Piotr Jan Hałaczkiewicz ur. w 1954 roku w m. Warszawa. Odznaczenie KWiS zostało nadane postanowieniem Prezydenta RP nr 535/2022. Z chwilą powstania Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego »Solidarność« aktywnie włączył się w działalność struktur tego Związku w swoim zakładzie pracy (Ośrodku Informacyjnym Komitetu ds. Radia i Telewizji w Warszawie). Udostępniał materiały telewizyjne i dokonywał nagrań na potrzeby działalności propagandowej NSZZ »Solidarność«, opracował zakładową instrukcję na wypadek strajku, kierował akcjami ulotkowymi.
Został internowany 13 grudnia 1981 r. i osadzony w Ośrodku Odosobnienia w Warszawie-Białołęce. Jako uzasadnienie izolacji wskazano fakt, że »prowadzi działalność skierowaną przeciwko władzom państwowym w celu obalenia ustroju PRL«. 1 marca 1982 r. przeniesiono go do Ośrodka w Jaworzu, a od 23 maja był osadzony Ośrodku Odosobnienia w Darłówku. Podczas internowania był wielokrotnie karany dyscyplinarnie przez władze więzienne, m.in. za odmowę udziału w rozmowach z funkcjonariuszami Służby Bezpieczeństwa. Wolność odzyskał 15 czerwca 1982 r.
W trakcie uwięzienia został zwolniony z pracy w wyniku tzw. weryfikacji kadr w Kds.RiTV. W 1983 r. uzyskał zgodę władz na wyjazd emigracyjny do Kanady”.
Każdy z odznaczonych ma podobny życiorys, chociaż mieszkali i działali w różnych częściach Polski, siedzieli w innych więzieniach. Łączył ich ponadto fakt, że w latach 1980-1983 mieli wspólny cel: walkę o lepszą, wolną Polskę. Otrzymując odznaczenie nadane przez Prezydenta RP, usłyszeli „dziękuję”. Patrząc na ich o ponad 40 lat starsze twarze, na których nieubłagany czas zapisywał przeżycia, obecni w Konsulacie na tej uroczystości zrozumieli, jak ważne jest to podziękowanie. Tak jak poprzednie pokolenia i ich zapłaciło cenę – zamiast korzystać z młodości, doświadczyli utratę wolności, zdrowia i szansy na zabezpieczenie utrzymania swoich rodzin we własnej ojczyźnie.
Dziś i my, redakcja Gwiazdy Polarnej, przyłączamy się i mówimy: DZIĘKUJEMY!
Marian Izdebnik