Elżbieta Baumgartner
Choć przysłowie mówi „bezpiecznie jak w banku”, rozmija się ono z prawdą. Fakt, że pieniądze zdeponowane w banku amerykańskim nie przepadną, bo są ubezpieczone przez rząd federalny do kwoty 250.000 dol. na osobę, ale bezpieczeństwo nie dotyczy informacji o klientach ani o stanie ich finansów.
Prawdę mówiąc, bank jest największym donosicielem. Gorliwie donosi do Urzędu Podatkowego (IRS), Departamentu Skarbu, do biur kredytowych, współpracuje z biurami pomocy społecznej i organami ścigania. Poza tym bank umożliwi zajęcie twoich pieniędzy, jeżeli ktoś ma przeciwko tobie sądowy nakaz płatności.
Prześwietlenie na dzień dobry
Przepisy nakazują bankom, by poznały klienta („know your customer”). Zanim bank otworzy konto nowemu klientowi, musi sprawdzić jego tożsamość na podstawie ważnych dokumentów, zweryfikować jego adres oraz zbadać, czy nazwisko klienta nie figuruje na „czarnej liście”.
OFAC (Office of Foreign Assets Control – czyli Amerykańskie Biuro ds. Kontroli Aktywów Zagranicznych), jeden z działów Departamentu Skarbu, ma za zadanie badanie podejrzanych transakcji finansowych. OFAC prowadzi bazę danych – Specially Designated Nationals or Terrorists List (SDN) – z nazwiskami ludzi i nazwami organizacji, z którymi prowadzić transakcji nie wolno, zgodnie z różnymi programami sankcyjnymi. Lista ta dostępna jest w witrynie Departamentu Skarbu: www.treasury.gov/resource-center/sanctions/SDN-List. Instytucje finansowe mają obowiązek sprawdzać nazwiska klientów, w czym pomagają im specjalistyczne serwisy komputerowe podłączone do SDN i innych baz organów ścigania.
Donosy do IRS
Instytucje finansowe – banki, fundusze powiernicze, domy maklerskie, unie kredytowe, firmy ubezpieczeniowe – informują IRS o następujących sprawach:
- Odsetki i dywidendy wypłacone ci w ciągu roku. Bank wysyła ich zestawienie do IRS i do ciebie na drukach 1099. Dzięki temu IRS może sprawdzić, czy zapłaciłeś należne podatki i oszacować wysokość twoich oszczędności.
- Wypłata środków z konta emerytalnego (IRA, 401(k) itp.), albo jego likwidacja. IRS chce być pewny, że zapłacisz podatki od wybranych kwot.
- Zapłacone przez ciebie odsetki za pożyczkę hipoteczną.
- Uzyskane przez ciebie zyski po sprzedaży akcji czy obligacji.
Trzeba przyznać jednak, że IRS nie wie nic o fakcie otwarcia przez ciebie konta, jego stanie (zna tylko wysokość wypłaconych odsetek), ani o niegotówkowych transakcjach: czekach, przelewach, transferach elektronicznych.
Donosy do biur kredytowych
Mówi się powszechnie o konsekwencjach opóźnienia zapłaty raty pożyczki czy należności na karcie kredytowej. Uważa się, że bank trzyma nas w ryzach, bo w razie spóźnienia doniesie natychmiast do biura informacji kredytowej. Może tak, może nie.
Prawo wcale nie nakazuje bankom zgłaszania informacji o kontach kredytowych do Equifax, Experian czy TransUnion. Instytucje finansowe robią to na ochotnika, by ich resort mógł wiedzieć, z kim ma do czynienia.
Gdy ubiegasz się o pomoc społeczną
Przepisy stanowe nakazują instytucjom finansowym (bankom, uniom kredytowym, domom maklerskim itp.) uczestniczyć w programach weryfikacji majątku (Asset Verification Programs). Na życzenie agencji przyznającej pomoc społeczną: Medicaid, SSI czy alimenty na dzieci, banki muszą przekazać dane o swoich klientach.
Stanowy urząd Medicaid nie tylko weryfikuje dane wpisane przez wnioskodawcę na wniosku o świadczenia, lecz również zleca przeszukanie banków w okolicy, a nawet w innych stanach. Współpracująca ze stanem agencja wysyła do banków elektronicznie zapytanie (inquiry). Jeżeli bank ma konto zarejestrowane na twoje nazwisko, to musi przekazać pełne informacje nie tylko na dzień dzisiejszy, ale również wsteczne.
Bank doniesie na ciebie, nawet jeżeli jesteś tylko współwłaścicielem rachunku (secondary owner) albo jeżeli IRS nie wie o tym koncie, bo nie jest ono oprocentowane, albo odsetki wyniosły mniej niż 10 dol. w roku, więc druk 1099-INT nie został do IRS posłany.
Po więcej informacji w Google wpisz „Asset Verification Medicaid” oraz nazwę swego stanu, albo sięgnij po Podręcznik ochrony majątkowej.
Donosy do organów ścigania
Wyjaśniony powyżej sprawdzian OFAC robiony jest za każdym razem, gdy klient wykupuje instrument finansowy, zleca przelew pieniędzy (money transfer) czy korzysta z innych bankowych usług.
Bank ma obowiązek śledzić transakcje klienta: czy wprowadza legalne środki do systemu bankowego, czy nie używa bankowych usług do prowadzenia nielegalnej działalności. Obracanie gotówką o wartości przekraczającej 10.000 dol. i podejrzane zachowania mają być przez banki zgłaszane do FinCen – Financial Crimes Enforcement Network.
Współpraca z organami wymiaru sprawiedliwości
Twoje pieniądze w banku są narażone na zajęcie przez IRS czy wierzycieli mających przeciw tobie wyrok amerykańskiego sądu (judgement creditors). Bank konto zamrozi i przekaże środki zgodnie z orzeczeniem sądowym.
Po wejściu w życie międzynarodowych umów o wymianie informacji wymaganych przez Ustawę o ujawnianiu kont zagranicznych (FATCA), donoszą na ciebie również banki zagraniczne, w tym polskie, ale to temat na inny artykuł.
Wniosek
W USA nie ma prawdziwej tajemnicy bankowej. Trzeba przyznać jednak, że IRS nie wie nic o fakcie otwarcia przez ciebie konta bankowego, jego stanie (zna tylko wysokość wypłaconych odsetek), ani o transakcjach niegotówkowych: czekach, przelewach, transferach elektronicznych. Warto żyć w zgodzie z przepisami podatkowymi i raportowymi, by móc spać spokojnie.
Elżbieta Baumgartner jest autorką wielu poradników m.in.: Jak oszczędzać na podatkach”, „Planowanie spadkowe”, Jak chować pieniądze przed fiskusem, Powrót do Polski i innych. Są one dostępne w polonijnych księgarniach oraz bezpośrednio u wydawcy: Poradnik Sukces, 255 Park Lane, Douglaston, NY 11363, tel. 1-718-224-3492, www.poradniksukces.com, poczta@poradniksukces.com.