Elżbieta Baumgartner
Rodzice opiekowali się nami, uczyli nas życia przez wiele lat. Wraz z upływem czasu role się zmieniają, przychodzi pora, by opiekować się starymi rodzicami, pomagać im między innymi w sprawach finansowych. I tu mogą pojawić się problemy.
Dlaczego trudno rozmawiać
Niektóre osoby wolą utrzymywać informacje o swoich finansach w tajemnicy, nawet przed swoimi dziećmi. Nie chcą podejmować takich tematów jak pieniądze, emerytury czy plany dotyczące spędzenia starości. W niektórych rodzinach tematem tabu bywa śmierć. Unika się wspomnienia o testamencie, gdyż postrzegane to by to było za zły omen albo czyhanie na majątek rodziców. Ale nawet jeżeli w rodzinie kontakty są otwarte, wielu rodziców jest tak ukształtowanych, że nie chcą zmian, nie zgadzają się na odwrócenie ról i na ingerencję dzieci w ich sprawy.
Jaka by nie była przyczyna, w czterech na każde dziesięć rodzin nie ma zgodności co do roli dorosłych dzieci i ich odpowiedzialności za starzejących się rodziców, a w niektórych domach próby podjęcia rozmowy kończą się nieprzyjemnie. Tymczasem rozmowy z rodzicami na temat ich finansów są ważne i powinny mieć miejsce wcześniej niż później. Ale jak doprowadzić do tego, by rozpocząć dyskusję na temat pieniędzy?
Mów o swojej sytuacji
Zamiast mówić o sytuacji rodziców, mów o swojej. Na przykład powiedz, że ustawiłeś właśnie automatyczne płatności kart kredytowych i spytaj, jak rodzice regulują swoje rachunki. Wiesz, że gubią się w wypisywaniu czeków i karani są często za spóźnione płatności. Chcesz im w tym pomóc, nie raniąc ich uczuć.
Rodzice co roku muszą dopłacać do podatków, na co nie mają gotówki? Powiedz, że zwiększyłeś w pracy zaliczki podatkowe, jakie zakład pracy potrąca. Niech to będzie początkiem rozmowy o tym, że oni też mogą poprosić Administrację Social Security o wstrzymywanie jakiejś kwoty na podatki.
Przynieś własny wyciąg z historii kredytowej. Opowiedz o Annualcreditreport.com i zaproponuj, że rodzice mogą zobaczyć swój raport kredytowy i sprawdzić, czy nie padli ofiarą złodziei tożsamości.
Powiedz, że sporządziłeś właśnie pełnomocnictwo dotyczące opieki zdrowotnej i finansowej, żeby twoja żona mogła dać sobie radę w razie twojej choroby.
Opowiedz historię z życia
Opowiedz rodzicom o znajomym, który wylądował w beznadziejnym stanie w szpitalu i trzymany jest w wegetatywnym stanie, bo nie spisał instrukcji „Do not Resuscitate”, czyli „Nie reanimujcie mnie”.
Stan Nowy Jork wydał broszurę w języku polskim pt. Pełnomocnictwo dotyczące opieki zdrowotnej. Można ją ściągnąć z witryny https://www.nychealthandhospitals.org. Witryna www.ILcatholic.org udostępnia broszurę Pełnomocnictwo dotyczące opieki zdrowotnej dla stanu Illinois. Wiele szpitali posiada formularze takiego druku (w języku angielskim), bowiem zależy im na poznaniu życzeń swoich pacjentów.
Czy twoi rodzice wierzą nadmiernie w rzetelność telefonicznych ofert i prasowych reklam? Opowiedz o kimś, kto dał się nabrać oszustowi, który przez telefon pozował za pracownika Urzędu Podatkowego i wyłudził od kogoś tysiące dolarów. Umieść ich numer telefonu w National Do Not Call Registry, https://www.donotcall.gov.
Zaproponuj swoją pomoc
A może twoi rodzice z przyzwyczajenia co roku chodzą do księgowego, który im nie powiedział, że w ich sytuacji deklaracji podatkowych wcale nie muszą sporządzać? Przejmij rozliczenia podatków swoich rodziców. Da ci to dobre rozeznanie w ich finansach: ile mają przychodu, czy spłacają pożyczkę hipoteczną, ile dają organizacjom charytatywnym.
Zaproponuj pomoc w płaceniu rachunków. Możecie otworzyć robocze konto czekowe z czekami na dwa nazwiska, żebyś mógł wypisywać czeki za rodziców. Ustaw jak najwięcej płatności na autopilota.
Zrób porządki w papierach, zbierz nazwiska lekarzy, księgowego, prawnika. Spisz numery kont bankowych.
Poproś kogoś o pomoc
Poproś o pomoc kogoś, komu rodzice ufają: lekarza, księgowego, prawnika czy przyjaciela. Niech przemówią do rodziców, że oni potrzebują już pomocy i że najlepiej otrzymać ją od ich dorosłych dzieci. Lekarz, przy okazji wizyty, niech pomówi z nimi o konieczności posiadania pełnomocnictwa dotyczącego opieki zdrowotnej. Doradca finansowy czy księgowy powinien wyjaśnić konieczność dopisania beneficjentów kont i sporządzenia pełnomocnictwa w zakresie prowadzenia spraw finansowych. Prawnik pomoże spisać testament czy sporządzić living trust.
Czego nie robić
Nie rób wykładów, nie pouczaj, nie krytykuj. Rozluźnij atmosferę przez zadawanie prostych pytań, opowiadanie o sobie i przygodach znajomych, z których rodzice mogą wyciągnąć wnioski, na których ci zależy. Nigdy nie proś o pieniądze i nie bierz pieniędzy rodziców, nawet jeżeli ci dają. Twoim celem jest współpraca z rodzicami, aby znaleźć rozwiązanie najlepsze dla nich, a nie dla ciebie.
Nawiasem mówiąc, jeżeli rodzice opierają się przed twoją pomocą, niedowierzają twoim sugestiom, może mają po temu powody? Może widzą, że sam mógłbyś sobie radzić ze swoimi finansami lepiej. Wyciągnij z tego wnioski.
Elżbieta Baumgartner jest autorką wielu, poradników m.in. Planowanie spadkowe, czyli jak uporządkować swoje sprawy w Stanach i w Polsce. Są one dostępne w D&Z House of Books, 5507 W. Belmont Ave. w Chicago, albo bezpośrednio u wydawcy: Poradnik Sukces, 255 Park Lane, Douglaston, NY 11363, tel. 1-718-224-3492, poczta@poradniksukces.com, www.poradniksukces.com.