czwartek, 16 maja, 2024

Święto Niepodległości.

 

11 listopada to ważna data dla każdego Polaka. W tym dniu obchodzone jest Narodowe Święto Niepodległości, upamiętniające odzyskanie przez kraj wolności po 123 latach zaborów. Dzień państwowej uroczystości nie został wybrany przypadkowo – choć procesy niepodległościowe były złożone.

Narodowe Święto Niepodległości przypadające na 11 listopada zostało oficjalnie uchwalone zapisami ustawy z 23 kwietnia 1937 roku. Nie oznacza to jednak, że we wcześniejszych latach rodacy nie celebrowali rocznicy odzyskania wolności. Nieoficjalne uroczystości odbywały się w wielu miastach już od 1919 roku.

11 listopada – Narodowe Święto Niepodległości

Wybór daty 11 listopada nie jest przypadkowy. To właśnie w tym dniu w 1918 roku Józef Piłsudski został mianowany naczelnym dowódcą Polski, przejmując z rąk Rady Regencyjnej zwierzchnictwo nad polskim wojskiem. Dzień później marszałkowi powierzono misję stworzenia rządu.

11 listopada we francuskim Compiègne, strony uczestniczące w I wojnie światowej podpisały rozejm kończący oficjalne walki. W dniach poprzedzających i następujących po tej dacie wielu Polaków uświadomiło sobie, że kraj po 123 latach zaborów odzyskał suwerenność. „Niepodobna oddać tego upojenia, tego szału radości, jaki ludność polską w tym momencie ogarnął. Po 120 latach prysły kordony. Nie ma »ich«. Wolność! Niepodległość! Zjednoczenie! Własne państwo! Na zawsze!” – tak o nastroju panującym wówczas w wielu miastach pisał Jędrzej Moraczewski, który od listopada 1918 do stycznia 1919 roku pełnił funkcję premiera RP.

Oficjalne obchody od 1937 roku

Obchody Święta Niepodległości były początkowo organizowane w Warszawie. Uroczystości do 1937 roku miały charakter wojskowy i były obchodzone w pierwszą niedzielę przypadającą po 11 listopada. Od 1926 r. dzień ten był wolny od pracy dla urzędników państwowych, a od 1932 – po decyzji ówczesnego Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego – dniem wolnym od nauki.

Data 11 listopada została uznana za święto państwowe 23 kwietnia 1937 roku na mocy Ustawy o Święcie Niepodległości. Ze względu na wybuch II wojny światowej, oficjalne, państwowe uroczystości związane z odzyskaniem przez kraj suwerenności, odbyły się w międzywojennej Polsce zaledwie dwa razy: w 1937 i 1938 roku. 

W latach 1939-45 oficjalne świętowanie rocznicy odzyskania przez Polskę wolności było niemożliwe. Choć niemieccy okupanci represjonowali osoby sabotujące decyzję nazistowskich władz, członkowie Polskiego Państwa Podziemnego w dniach poprzedzających i następujących po 11 listopada organizowali konspiracyjne obchody Święta Niepodległości.

Po zakończeniu II wojny światowej PRL-owska władza zniosła Święto Niepodległości, ustanawiając najważniejszą uroczystością państwową rocznicę ogłoszenia Manifestu PKWN, która rokrocznie odbywała się 22 lipca pod nazwą Narodowego Święta Odrodzenia Polski. Dopiero w latach 80. XX wieku Polakom przywrócono pamięć o święcie 11 listopada, a decyzja o jego oficjalnym przywróceniu została podjęta u schyłku Polski Ludowej, w 1989 roku.

Narodowe Święto Niepodległości obecnie

Rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości stanowi obecnie jedno z najważniejszych świąt państwowych. To dzień ustawowo wolny od pracy i nauki. 11 listopada w całym kraju celebrowana jest pamięć o osobach, które przyczyniły się do powstania wolnej i suwerennej Polski. W wielu miastach organizowane są także bardziej lub mniej oficjalne obchody – w tym te z udziałem najwyższych władz państwowych, które mają miejsce na placu marszałka Józefa Piłsudskiego w Warszawie. Od 2011 roku ulicami stolicy przechodzi największa odbywająca się tego dnia manifestacja, czyli Marsz Niepodległości.

Poprzedni artykuł
Następny artykuł

Najnowsze